Chiến thắng Điện Biên Phủ ngày 7 tháng 5 năm 1954.
“Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng”.

Tạ Quốc Luật (Tạ Lân), sinh năm 1925. Ông sinh ra và lớn lên tại thôn Quang Lang, xã Thụy Hải, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Đại đội trưởng dẫn đầu tổ xung kích chỉ huy bắt sống tướng giặc De castres (Đờ Cát-xtơ-ri). Ông là niềm tự hào của Quân đội nhân dân Việt Nam, của quê lúa Thái Bình.

– Mang trong mình truyền thống yêu nước cách mạng của gia đình và quê hương, Tạ Quốc Luật là cháu của danh nhân văn hoá Tạ Hiện (Đề Hẹn), một lãnh tụ khởi nghĩa chống Pháp hưởng ứng Chiếu Cần Vương. Các anh chị em ruột của ông đều là những cán bộ lão thành cách mạng: Anh cả là ông Tạ Bá Khả tham gia cách mạng từ năm 1928, là một trong những đảng viên đầu tiên của xã Thụy Hải; Chị gái của ông là Bà Tạ Thị Cảnh (Tạ Thị Minh Hải) tham gia cách mạng từ năm 1940, là chiến sỹ tình báo hoạt động tại nội thành Hà Nội, Sau 1954, bà công tác tại Trung ương hội Phụ nữ Việt Nam; Ông Tạ Quốc Lệ (anh em song sinh với Tạ Quốc Luật), tham gia cách mạng từ năm 1939.

– Tháng 9/1939, Tạ Quốc Luật gia nhập Thanh niên phản đế, Thanh niên cứu quốc. Tháng 9/1943, ông được cử đi học tập và đào tạo cán bộ tại Nghệ An. Từ tháng 1/1945 đến 7/1945, ông tham gia lãnh đạo phong trào cách mạng ở địa phương chuẩn bị cướp chính quyền.

– Ngày 14/8/1945, ông tình nguyện gia nhập Quân đội nhân dân Việt Nam, được kết nạp vào Đảng CS VN ngày 06/01/1949. Ông trực tiếp tham gia và chỉ huy hơn 20 chiến dịch với trên 100 trận đánh trong kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ : Chiến dịch Việt Bắc (1947), chiến dịch Sông Thao (1949), chiến dịch Biên giới (1950), chiến dịch Trần Hưng Đạo, Hoàng Hoa Thám, Quang Trung (1951), chiến dịch Tây Bắc (1952), chiến dịch Thượng Lào (1953), chiến dịch Điện Biên Phủ (1954)… Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, với cương vị đại đội trưởng Đại đội 360, Tiểu đoàn 130, Trung đoàn 209, Đại đoàn 312, ngày 7/5/1954, Tạ Quốc Luật dẫn đầu một tổ xung kích gồm 5 người bắt sống tướng De Castre và bộ tham mưu của địch tại cứ điểm Điện Biên Phủ. Trong lễ mừng chiến thắng tại thung lũng Mường Thanh, Tạ Quốc Luật vinh dự được chọn là người kéo cờ chiến thắng toàn mặt trận. Ngày 19/5/1954, Tạ Quốc Luật vinh dự được thay mặt chiến sĩ Điện Biên báo cáo thành tích lên Chủ tịch Hồ Chí Minh để chúc thọ Người.

– Năm 1975, Tạ Quốc Luật được giao nhiệm vụ chỉ huy đảm bảo thông tin thông suốt trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử giải phóng Miền nam thống nhất đất nước.
– Với những cống hiến to lớn trong hai cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc, Tạ Quốc Luật đã được Đảng và nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý:
– Huân chương chiến công hạng nhất
– Huân chương vẻ vang hạng nhất, nhì, ba
– Huân chương giải phóng Miền nam
– Huân chương chiến thắng
Ngày 16 tháng 12 năm 2004, ông được Chủ tịch nước truy tặng danh hiệu cao quý: “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. Ông là 1 trong số 19 cán bộ chiến sĩ Điện Biên được tặng thưởng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.
Chiến tranh đã lùi xa, đất nước hoà bình độc lập nhưng tên tuổi Tạ Quốc Luật – người anh hùng bắt sống tướng giặc De Castres mãi mãi sống trong trang sử vàng oanh liệt của Dân tộc, của Quân đội nhân dân Việt Nam và trong niềm tự hào của mỗi người dân quê lúa Thái Bình. Ông là tấm gương sáng cho bao thế hệ nơi đây học tập và noi theo.

* Sau khi tham gia bắt sống tướng Đờ Cát-xtơ-ri (De Castries) tại Điện Biên Phủ, ông được vinh dự báo cáo thành tích lên Bác Hồ để chúc thọ Người vào ngày 19/5/1954. Bản báo cáo đó được đăng trên trang nhất Báo Cứu Quốc. Toàn văn như sau:

Kính thưa Bác: Trong trận tổng công kích cuối cùng vào tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, cháu được vinh dự Ban chỉ huy giao nhiệm vụ dẫn đầu một tổ xung kích 5 người chọc thẳng một mũi nhọn về phía chỉ huy sở của tướng giặc Đờ Cát. Trước giờ xuất kích, anh em chúng cháu đã hạ quyết tâm: “Chuyến này quyết bắt sống Đờ Cát để mừng sinh nhật Bác”. Càng đến gần chỉ huy sở của giặc, cuộc chiến đấu càng gay go ác liệt. Đại liên của địch từ các đồn, lựu đạn của địch từ các giao thông hào bắn và ném ra như mưa. Bốn chiếc xe tăng kiểu Mỹ lồng lộn chạy quanh chỉ huy sở bắn lung tung.
Nghĩ đến Bác và Đảng đang mong đợi thành tích của chúng cháu, chúng cháu quyết tâm xông lên. Đồng chí Hiếu tai điếc đặc vì bom đạn nổ gần quá, đồng chí Lam bị bom địch vùi dưới đất, sau khi hất tung đất, lại tiếp tục xung phong. Vượt qua tất cả các lưới dạn của địch, chúng cháu đã thọc tới đúng cửa hầm của Bộ tư lệnh giặc. Hầm chỉ huy của tên Đờ Cát ở sâu dưới đất mười thước, ngang hai mươi thước, có hai lối lên xuống.Chấp hành mệnh lệnh của Bác và của Bộ chỉ huy, chúng cháu thét lớn: “Ra hàng thì được bảo toàn tính mệnh”.
Nhưng bọn giặc ngoan cố vẫn ở dưới hầm ném lựu đạn lên. Chúng cháu ném một thủ pháo vào một cửa hầm, đồng thời chịt chặt cửa hầm thứ hai. Khói lựu đạn chưa tan, một tên sỹ quan giặc lóp ngóp bò lên, mặt xám ngắt. Hắn run run nói: “Toàn Bộ Tư lệnh Điên Biên Phủ chúng tôi xin ra hàng”. Cháu và hai đồng chí Vinh, Nhỏ xuống một cửa hầm, đồng chí Lam và Hiếu xuống cửa hầm thứ hai. Vừa thấy bóng chúng cháu, tên tướng Đờ Cát và Bộ Tham mưu của nó gồm hơn hai mươi thằng trong đó có bốn tên quan năm, sáu tên quan tư, tất cả đều xếp hai hàng giơ tay. Tên Đờ cát run rẩy nói: “Tôi đã hạ lệnh cho quân lính tôi ra hàng và phi cơ không được ném bom nữa”. Bác ạ, nó ở lỳ trong hầm có biết đâu, quân lính nó đã phất cờ trắng từ lâu rồi. Trận địa lúc ấy im tiếng súng và chật ních mấy nghìn tù binh địch.
Tin bắt sống được tên tướng giặc Đờ Cát và toàn bộ Bộ Tham mưu địch lan đi nhanh chóng. Ai cũng reo mừng. Riêng chúng cháu sung sướng hơn ai hết vì đã hoàn thành được nhiệm vụ vẻ vang và lập được chiến công dâng lên chúc thọ Bác vào ngày 19/5”.

– Những kỷ vật, bài báo đăng được lưu trữ tại bảo tàng Lịch Quân sự VN… – Báo cáo thành tích. – Ảnh đồng chí Tạ Quốc Luật
Quang Đinh (sưu tầm, giới thiệu)